5 Loại Trạm Sạc EV Phổ Biến & Cách Chọn Để Không “Chai Pin” (2025)

1

Bộ Sạc Di Động Theo Xe (Portable Charger – Level 1)

📌 Đặc điểm chính:

Sử dụng điện dân dụng 220V, công suất nhỏ (2.2-3.5kW), thời gian sạc rất lâu. Chỉ dùng làm phương án dự phòng khẩn cấp.

Đây là thiết bị cơ bản nhất, thường được hãng xe tặng kèm khi mua xe. Trong giới kỹ thuật, chúng tôi hay gọi vui đây là “cục gạch cứu sinh” hay “bánh sơ cua”.

• Nguồn điện: Sử dụng điện dân dụng 220V (1 pha).
• Dòng điện: Thường giới hạn ở mức 10A đến 16A.
• Công suất: Dao động từ 2.2kW đến 3.5kW.

Thực tế sử dụng:

Loại sạc này cực kỳ chậm. Hãy tưởng tượng bạn đang dùng một cái vòi nước nhỏ giọt để đổ đầy một cái bể bơi. Với một chiếc xe có dung lượng pin lớn như VinFast VF8 (88.8kWh), nếu dùng sạc 2.2kW, bạn có thể mất đến 30 – 40 tiếng đồng hồ để sạc đầy từ 0-100%. Thực tế, 1 giờ cắm sạc loại này chỉ giúp xe đi thêm được khoảng 10-15km.

2

Trạm Sạc Treo Tường (Home Wallbox – Level 2)

📌 Đặc điểm chính:

Thiết bị chuyên dụng lắp cố định, công suất 7.4kW – 22kW. Đây là giải pháp sạc an toàn và tối ưu nhất cho hộ gia đình (sạc đầy qua đêm).

Đây là giải pháp tiêu chuẩn và tối ưu nhất cho việc sạc tại nhà (Home Charging). Nếu bạn sở hữu xe điện, tôi khuyên bạn nên đầu tư một bộ Wallbox.

Bản chất: Là một thiết bị cung cấp điện xoay chiều (AC) nhưng được thiết kế chuyên dụng, có mạch bảo vệ, giao tiếp thông minh với xe và chịu được tải lớn.

Hiệu quả thực tế: Với công suất 7.4kW, một chiếc xe như VF8 có thể được sạc đầy qua đêm (khoảng 10-12 tiếng). Bạn về nhà lúc 7 giờ tối, cắm sạc, và sáng hôm sau 7 giờ sáng xe đã đầy pin sẵn sàng. Đây là cách sử dụng xe điện văn minh và tiện lợi nhất.

🛠️ Yêu cầu lắp đặt “Sống còn” (Góc độ kỹ sư):

Là người làm kỹ thuật 20 năm, tôi cực kỳ khắt khe trong việc lắp đặt Wallbox. Không giống như cắm nồi cơm điện, lắp Wallbox cần tuân thủ nghiêm ngặt:

1. Tiết diện dây dẫn: Phải dùng dây cáp điện chất lượng (ví dụ Cadivi, Trần Phú), tiết diện tối thiểu 2×6.0mm² cho sạc 7.4kW. Dây nhỏ hơn sẽ gây sụt áp và nóng dây.
2. Thiết bị bảo vệ (Aptomat): Bắt buộc phải dùng loại RCBO (Chống rò và quá tải). Dòng sạc xe điện là dòng liên tục, nếu có sự cố rò rỉ điện ra vỏ xe mà không có RCBO ngắt, hậu quả sẽ khôn lường.
3. Hệ thống tiếp địa (Grounding): Đây là điều quan trọng nhất. 99% các bộ sạc Wallbox và xe điện hiện đại sẽ từ chối nhận sạc nếu không phát hiện có tiếp địa an toàn. Điện trở đất tiêu chuẩn phải nhỏ hơn 4 Ohm. Nhiều thợ điện “tay ngang” thường bỏ qua bước này hoặc làm qua loa, dẫn đến xe báo lỗi sạc liên tục.

3

Trụ Sạc AC Công Cộng (Destination Charger)

💡 Chiến lược sạc:

Sạc “Top-up” (sạc bù). Tận dụng thời gian làm việc, mua sắm (2-4 tiếng) để nạp thêm năng lượng. Không dùng để sạc cấp tốc.

Nếu Wallbox là “người vợ hiền” ở nhà, thì trụ sạc AC công cộng chính là những “người bạn đồng hành” tại nơi làm việc hoặc khu vui chơi. Trong thuật ngữ chuyên ngành quốc tế, chúng tôi gọi đây là Destination Charging (Sạc tại điểm đến).

Bản chất kỹ thuật: Về mặt cấu tạo, trụ sạc này khá giống với Wallbox 3 pha tại nhà, nhưng được thiết kế “nồi đồng cối đá” hơn để chịu được thời tiết nắng mưa khắc nghiệt ngoài trời (chuẩn chống nước thường là IP54 hoặc IP65) và tích hợp thêm hệ thống đo đếm điện năng, thanh toán qua App.

Tư duy sử dụng đúng: Rất nhiều khách hàng của KTH Electric thắc mắc: “Tại sao ra trạm công cộng mà sạc chậm thế? Mất cả tiếng mới được vài chục phần trăm?”.

Câu trả lời nằm ở mục đích sử dụng. Loại trạm này không sinh ra để bạn đứng chờ. Nó được thiết kế để phục vụ chiếc xe khi bạn đang làm việc khác: đi xem phim, ăn uống tại trung tâm thương mại, hoặc làm việc văn phòng trong 4-8 tiếng. Đây là chiến lược sạc “Top-up” (Sạc bù). Bạn không cần sạc đầy từ 0-100%, mà chỉ cần tận dụng thời gian xe nằm không (idle time) để nạp thêm năng lượng bù cho quãng đường đã đi.

4

Trạm Sạc Nhanh DC (DC Fast Charger – Level 3)

🚀 Điểm mấu chốt:

Biến đổi AC sang DC ngay tại trụ, nạp thẳng vào pin, bỏ qua bộ sạc trên xe (OBC). Thời gian sạc 40-60 phút (đạt 80%).

Đây chính là “kẻ thay đổi cuộc chơi” (game changer) giúp xe điện cạnh tranh sòng phẳng với xe xăng về độ tiện lợi khi đi đường dài.

Nguyên lý hoạt động chuyên sâu:

Khác hoàn toàn với 3 loại trên, trạm sạc DC là một nhà máy điện thu nhỏ. Nó không đưa điện xoay chiều vào xe để bộ OBC xử lý nữa. Thay vào đó, bên trong tủ sạc (cabinet) khổng lồ là các module chỉnh lưu (Rectifier) công suất lớn, biến đổi dòng điện AC từ lưới thành dòng DC cường độ cao.

Dòng điện này sẽ đi thẳng vào cực dương và cực âm của khối pin, bỏ qua hoàn toàn bộ sạc trên xe (OBC). Đó là lý do tại sao nó sạc nhanh, bất kể OBC trên xe bạn “yếu” hay “mạnh”.

5

Trụ Sạc Siêu Nhanh (DC Ultra-Fast / Supercharger)

Đây là đỉnh cao của công nghệ sạc xe điện hiện nay, là “xương sống” của hệ thống giao thông xanh trong tương lai. Tại Việt Nam, hệ thống trạm sạc V-Green của VinFast đang đi đầu trong việc triển khai các trụ này.

• ⚡ Công suất khủng: 150kW, 250kW và lên tới 360kW.
• 🔋 Điện áp cao: Hỗ trợ kiến trúc 800V (Porsche Taycan, Audi e-tron GT, Ioniq 5…).

💧 Công nghệ Liquid Cooled Cable (Cáp làm mát bằng chất lỏng):

Đây là điểm thú vị mà ít người biết. Để truyền tải dòng điện lên tới 500 Ampe (gấp 30 lần dòng điện chạy máy lạnh ở nhà bạn), sợi dây dẫn thông thường sẽ nóng chảy ngay lập tức hoặc phải to bằng bắp tay người lớn mới chịu nổi.

Để giải quyết, các kỹ sư đã chế tạo sợi cáp sạc rỗng ruột, bên trong có bơm dung dịch làm mát chạy dọc theo dây dẫn. Nhờ đó, sợi dây vẫn nhỏ gọn, cầm nắm được nhưng lại tải được dòng điện khổng lồ mà không bị quá nhiệt.