Bảo Trì Hệ Thống Busway: Giải Pháp Ngăn Ngừa Cháy Nổ & Dừng Máy
Tổng quan
🛡️
Bảo trì hệ thống Busway
Bảo trì hệ thống Busway (Busduct Maintenance) là quy trình kỹ thuật bắt buộc nhằm kiểm soát tình trạng giãn nở nhiệt và lỏng mối nối của thanh dẫn điện, ngăn ngừa nguy cơ phóng điện cục bộ và cháy nổ trong các tòa nhà, nhà máy công nghiệp.
- •
Hạng mục cốt lõi: Scan nhiệt (Thermal Scan) để phát hiện điểm nóng Hotspot, kiểm tra lực siết (Torque Check) tại các khớp nối Joint Kit, và đo điện trở cách điện (Megger Test).
- •
Công cụ bắt buộc: Camera nhiệt hồng ngoại (Fluke/Flir), Cờ lê lực (Torque Wrench), Máy đo điện trở cách điện.
- •
Tần suất khuyến nghị: Bảo trì lần đầu sau 6 tháng vận hành và định kỳ 1 năm/lần theo tiêu chuẩn IEC 61439-6 và khuyến cáo của nhà sản xuất (Siemens, LS, Schneider).

DỊCH VỤ BẢO TRÌ HỆ THỐNG BUSWAY: QUY TRÌNH 6 BƯỚC CHUẨN HÃNG & BÁO GIÁ 2025
Tác giả: Ban Kỹ Thuật KTH Electric | Tham vấn chuyên môn: Chuyên gia hệ thống điện (20 năm kinh nghiệm)
Hãy tưởng tượng một kịch bản tồi tệ nhất: Giữa cao điểm sản xuất, toàn bộ dây chuyền nhà máy đột ngột dừng hoạt động. Hoặc vào một ngày hè oi bức, hệ thống điều hòa trung tâm của tòa nhà văn phòng hạng A “tắt ngúm”. Mọi ánh mắt đổ dồn về phòng kỹ thuật. Nguyên nhân được xác định không phải do máy biến áp, không phải do máy phát điện, mà nằm ở “xương sống” của hệ thống điện: Thanh dẫn điện Busway bị nổ tại khớp nối.
Trong suốt 20 năm làm nghề, tôi đã chứng kiến không ít vụ cháy nổ gây thiệt hại hàng tỷ đồng chỉ vì một lý do đơn giản: Chủ quan trong việc bảo trì hệ thống Busway. Nhiều người lầm tưởng Busway là hệ thống “Maintenance Free” (Miễn bảo trì), nhưng thực tế, nó là một “bom nổ chậm” nếu không được chăm sóc đúng cách. Bài viết này của KTH Electric sẽ cung cấp quy trình kỹ thuật chuẩn mực để bảo vệ tài sản của bạn.
1. Tại Sao Phải Bảo Trì Busway Định Kỳ? Phân Tích Kỹ Thuật
⚠️
“Hệ thống Busway cần bảo trì định kỳ để ngăn ngừa hiện tượng lỏng khớp nối do giãn nở nhiệt, loại bỏ bụi bẩn gây phóng điện bề mặt và phát hiện sớm các điểm quá nhiệt (Hotspot) có thể gây nổ.”

Hệ thống Busway (hay còn gọi là Busduct/Busbar) đã thay thế cáp động lực truyền thống trong hầu hết các công trình hiện đại nhờ khả năng dẫn dòng lớn. Tuy nhiên, cấu tạo của nó chứa đựng những rủi ro đặc thù mà bạn cần biết.
Chuyên viên tư vấn & Báo giá
Ms. Khuyên Bùi
Nguyên nhân chính gây nổ Busway: Giãn nở nhiệt & Lỏng khớp nối
Khác với dây cáp mềm dẻo, Busway là các thanh cái cứng được ghép nối bằng các Joint kit (Khớp nối). Đây chính là điểm yếu nhất:
- Sự giãn nở nhiệt: Khi vận hành, thanh cái nóng lên và giãn ra. Khi ngừng, nó co lại. Quá trình này làm các bulon siết tại khớp nối bị lỏng dần, tăng điện trở tiếp xúc và sinh nhiệt.
- Rung động cơ khí: Sự rung động từ tòa nhà hoặc lực từ trường dòng điện làm lỏng điểm kết nối.
- Môi trường: Bụi bẩn và độ ẩm xâm nhập tạo đường dẫn điện (Tracking) gây phóng điện cục bộ.
Lợi ích kinh tế của việc bảo trì định kỳ
- ✅ Ngăn ngừa sự cố thảm khốc: Phát hiện sớm Hotspot trước khi cháy nổ.
- ✅ Kéo dài tuổi thọ thiết bị: Hệ thống được vệ sinh và siết lực chuẩn có thể hoạt động bền bỉ 20-30 năm.
- ✅ Tuân thủ quy định: Đảm bảo hệ thống đạt chuẩn TCVN/IEC phục vụ kiểm định và bảo hiểm.
2. 4 Dấu Hiệu Cảnh Báo Cần Sửa Chữa Busway Ngay Lập Tức
Là một người vận hành, bạn cần nhạy bén với những dấu hiệu sau đây. Đừng đợi đến khi có mùi khét lẹt mới gọi dịch vụ.
- Tiếng ồn bất thường: Busway phát ra tiếng “ù ù” hoặc rung mạnh. Nguyên nhân do giá đỡ lỏng, ty treo lệch hoặc giá đỡ lò xo (spring hanger) mất đàn hồi.
- Nhiệt độ tăng cao đột ngột: Khi đi kiểm tra (patrol), cảm thấy hơi nóng tỏa ra từ các hộp nối (Joint kit) hoặc hộp lấy điện (Plug-in box).
- Vết ố hoặc bụi bẩn: Xuất hiện muội đen quanh khe hở vỏ (dấu hiệu phóng điện) hoặc vết nước chảy dọc trục đứng. Sửa chữa busway bị ngấm nước cần được thực hiện ngay lập tức.
- Nhảy Aptomat không rõ nguyên nhân: MCCB/ACB nhảy nhưng không có ngắn mạch tải. Có thể cách điện Busway đã suy giảm dưới 20 megaohm.
3. Quy Trình Bảo Trì Hệ Thống Busway 6 Bước Tiêu Chuẩn (2025)
Tại KTH Electric, chúng tôi áp dụng quy trình 6 bước nghiêm ngặt, kết hợp giữa kinh nghiệm thủ công và thiết bị hiện đại để đảm bảo an toàn tuyệt đối:
Bước 1: Khảo sát, Lên phương án cắt điện & An toàn
Trước khi chạm vào bất cứ con ốc nào, an toàn là trên hết. Chúng tôi lên phương án cắt điện (Off-line maintenance), chuẩn bị dụng cụ chuyên dụng (Cờ lê lực, máy hút bụi, máy đo nhiệt độ, đồng hồ megaohm) và trang bị bảo hộ đầy đủ.
Bước 2: Kiểm tra Ngoại quan & Hệ thống treo (Cơ khí)
Kiểm tra dọc tuyến trục ngang và trục đứng. Đảm bảo độ chắc chắn của ty treo, cân chỉnh giá đỡ để Busway thẳng hàng. Đặc biệt kiểm tra các giá đỡ lò xo tại các tầng để đảm bảo chịu tải đều. Soi kỹ các dấu hiệu vỏ móp méo hoặc sự xâm nhập của nước/côn trùng.
Bước 3: Vệ sinh Công nghiệp Busway (Deep Cleaning)

Bụi bẩn là kẻ thù của cách điện. Chúng tôi sử dụng máy hút bụi công suất lớn để hút sạch bụi tại khe tản nhiệt và xung quanh khớp nối. Sử dụng dung môi chuyên dụng bay hơi nhanh để lau sạch vết dầu mỡ. Tuyệt đối không dùng nước.
Bước 4: Kiểm tra lực siết (Torque Check) – Quan trọng nhất

Đây là bước quyết định. Kỹ thuật viên sử dụng cờ lê lực đã hiệu chuẩn để kiểm tra từng bulon tại các Joint kit.
- Lực siết tiêu chuẩn: 800-1000 kgf.cm (tùy hãng Siemens, Schneider, LS).
- Lưu ý: Siết đúng lực theo thông số trên đĩa đệm Belleville. Quá lỏng gây nhiệt, quá chặt gây vỡ cách điện.
Bước 5: Bảo dưỡng Hộp lấy điện (Plug-in Box)
Các Plug-in box là nơi đấu nối ra tải, rủi ro cao. Cần mở nắp, kiểm tra tiếp điểm ngàm kẹp (Jaw), tình trạng MCCB và siết lại đầu cốt cáp điện. Thay thế ngay nếu thấy dấu hiệu nám đen.
Bước 6: Đo điện trở cách điện (Megger Test)
Sử dụng Megaohm tester (1000V/2500V DC) để đo: Pha-Pha, Pha-Trung tính, Pha-Vỏ. Giá trị điện trở cách điện phải đạt chuẩn (> 20 megaohm). Nếu thấp, phải tìm điểm rò rỉ xử lý trước khi đóng điện lại.
4. Dịch Vụ Scan Nhiệt Busway (Thermal Scan): Phát Hiện Điểm Nóng Sớm
Trong thời đại 4.0, bảo trì bằng mắt thường là chưa đủ. Tại KTH Electric, chúng tôi áp dụng công nghệ Scan nhiệt (Thermography) như một tiêu chuẩn bắt buộc.

Quy trình Scan nhiệt chuyên sâu:
- ✅ Quét toàn bộ tuyến Busway khi hệ thống đang mang tải (On-load) bằng Camera nhiệt Fluke/Flir.
- ✅ Tập trung vào các điểm xung yếu: Joint kit, Plug-in box, điểm đấu nối Máy biến áp/Tủ MSB.
- ✅ Tiêu chuẩn: Độ tăng nhiệt không quá 55°C so với môi trường (IEC 61439-6).
- ✅ Cung cấp báo cáo hình ảnh nhiệt thực tế để khách hàng có kế hoạch sửa chữa kịp thời.
5. Tần Suất Bảo Dưỡng Busway Theo Tiêu Chuẩn Nhà Sản Xuất
Dựa trên khuyến cáo của các hãng lớn (Siemens, LS, Schneider) và điều kiện khí hậu Việt Nam, tần suất bảo trì tối ưu là:
| Loại Bảo Trì | Thời Điểm/Tần Suất | Mục Đích |
|---|---|---|
| Bảo trì lần đầu | 6 tháng sau khi đóng điện | Siết lại bulon sau quá trình giãn nở nhiệt đầu tiên. |
| Bảo trì định kỳ | 1 năm / lần | Vệ sinh, siết lực, đo cách điện toàn diện. |
| Kiểm tra nhiệt độ | 3-6 tháng / lần | Scan nhiệt online để phát hiện sớm rủi ro. |
6. Tại Sao Chọn Dịch Vụ Bảo Trì Busway Tại KTH Electric?
Giữa hàng trăm đơn vị cơ điện, Công Ty TNHH KTH Electric tự tin là đối tác tin cậy nhất cho hệ thống Busway của bạn.
- ⭐ Chuyên môn sâu (Niche Expertise): Am hiểu tường tận cấu tạo Busway Siemens, LS, Schneider, GE.
- ⭐ Thiết bị hiện đại: Sở hữu Cờ lê lực Digital, Camera nhiệt độ phân giải cao, Máy đo cách điện Hioki/Kyoritsu.
- ⭐ Quy trình chuẩn hãng: Tuân thủ nghiêm ngặt khuyến cáo OEM và tiêu chuẩn an toàn điện.
- ⭐ Dịch vụ 24/7: Hotline 0968.27.11.99 sẵn sàng tiếp nhận yêu cầu xử lý sự cố busway bị chập cháy bất kể ngày đêm.
- ⭐ Báo cáo minh bạch: Hồ sơ nghiệm thu chi tiết, Check-list từng vị trí, hình ảnh trước/sau và báo cáo nhiệt độ.
7. Kết Luận: Đừng Để “Mất Bò Mới Lo Làm Chuồng”
Chi phí cho một gói dịch vụ bảo trì bảo dưỡng hệ thống busway định kỳ chỉ bằng một phần rất nhỏ so với chi phí thay thế một đoạn Busway bị nổ (lên tới hàng nghìn USD), chưa kể thiệt hại vô giá do dừng sản xuất kinh doanh.
Hệ thống Busway là mạch máu của công trình. Hãy để KTH Electric giúp bạn chăm sóc “mạch máu” ấy luôn khỏe mạnh, thông suốt. Đừng chần chừ, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được khảo sát và tư vấn miễn phí giải pháp bảo trì tối ưu nhất.
CÔNG TY TNHH KTH ELECTRIC
Địa chỉ: 251 Phạm Văn Chiêu, Phường An Hội Tây, TP Hồ Chí Minh.
Hotline Kỹ thuật & Báo giá: 0968.27.11.99 (Hỗ trợ 24/7)
Email: kthelectric.com@gmail.com
Website: https://kth-electric.com/

