English
Kiến thức
Hồ sơ hoàn công điện nước: Checklist & Quy định Mới Nhất 2025
Bạn vừa hoàn tất quá trình thi công và đang đứng trước áp lực bàn giao công trình? “Hồ sơ hoàn công điện nước” chính là chìa khóa cuối cùng để nghiệm thu, quyết toán và đưa hệ thống vào vận hành hợp pháp. Tuy nhiên, việc thiếu sót giấy tờ, sai lệch bản vẽ so với thực tế hay không cập nhật các nghị định mới nhất (như Nghị định 06/2021/NĐ-CP hay các quy chuẩn 2025 sắp tới) có thể khiến dự án bị đình trệ, thậm chí bị phạt nặng.
Với kinh nghiệm thực chiến từ hàng ngàn dự án thi công điện MEP, KTH Electric sẽ hướng dẫn bạn chi tiết từng bước để chuẩn hóa bộ hồ sơ này một cách chuyên nghiệp nhất.
Hồ sơ hoàn công điện nước là gì? Tại sao nó là “giấy khai sinh” của công trình?
Hồ sơ hoàn công điện nước (As-built Documentation) là tập hợp pháp lý bao gồm bản vẽ, nhật ký và biên bản nghiệm thu phản ánh chính xác thực tế thi công so với thiết kế ban đầu. Đây là tài liệu bắt buộc theo Nghị định 06/2021/NĐ-CP để phục vụ nghiệm thu, bảo trì và hoàn tất thủ tục sở hữu công trình.
Định nghĩa chuyên môn
Hồ sơ hoàn công điện nước (As-built Documentation) là tập hợp toàn bộ các tài liệu pháp lý, bản vẽ thực tế, nhật ký và biên bản nghiệm thu ghi nhận lại quá trình xây dựng. Khác với bản vẽ thiết kế (Shop Drawing), bản vẽ hoàn công phải phản ánh chính xác những gì đã được làm tại hiện trường (kể cả những thay đổi phát sinh).
Đối với các dự án lớn như nhà máy hay tòa nhà, đây là cơ sở dữ liệu quan trọng để đội ngũ kỹ thuật thực hiện bảo trì hệ thống điện và nước sau này. Nếu không có hồ sơ hoàn công chính xác, việc xác định vị trí cáp ngầm hay đường ống âm tường khi xảy ra sự cố là “mò kim đáy bể”.
Giá trị pháp lý bắt buộc
- ✔Điều kiện tiên quyết: Để hoàn tất thủ tục xin cấp giấy chủ quyền sở hữu công trình (đối với nhà ở) hoặc nghiệm thu đưa vào sử dụng (đối với nhà xưởng).
- ✔Cơ sở thanh quyết toán: Là bằng chứng thực tế để chủ đầu tư giải ngân cho nhà thầu cơ điện, tránh tranh chấp về khối lượng.
- ✔Hậu kiểm và Kiểm toán: Phục vụ công tác thanh tra, kiểm toán nhà nước (đối với công trình vốn ngân sách) để minh bạch hóa vật tư và quy trình.
Bộ hồ sơ hoàn công điện nước gồm những gì? (Checklist chi tiết 2025)
Một bộ hồ sơ chuẩn 2025 cần 4 nhóm chính: (1) Hồ sơ pháp lý (giấy phép, hợp đồng), (2) Chứng chỉ vật tư CO/CQ (cho MBA, cáp, tủ điện), (3) Biên bản nghiệm thu & thí nghiệm (Testing & Commissioning, điện trở đất, cách điện), và (4) Bản vẽ hoàn công cập nhật sai lệch thực tế.
Để tránh tình trạng “đem con bỏ chợ” hay phải bổ sung giấy tờ nhiều lần, hãy kiểm tra kỹ các hạng mục sau đây:
Nhóm hồ sơ pháp lý và hợp đồng
- Giấy phép xây dựng (Bản sao công chứng).
- Hợp đồng thi công lắp đặt và các phụ lục (nếu có phát sinh khối lượng).
- Bản vẽ thiết kế hệ thống điện nước đã được phê duyệt ban đầu (làm căn cứ đối chiếu).
Nhóm hồ sơ chất lượng vật tư (Material Approval)
Đây là phần thường bị các nhà thầu chủ quan bỏ qua. Bạn cần cung cấp chứng chỉ CO (xuất xứ) và CQ (chất lượng) bản sao y cho các thiết bị chính như:
- Hệ thống phân phối nguồn: Máy biến áp, tủ điện tổng MSB, tủ tầng DB.
- Thiết bị đóng cắt và bảo vệ: Aptomat (MCB, MCCB), thiết bị chống dòng rò (RCBO, ELCB).
- Vật tư dẫn điện: Dây cáp điện, thanh cái (Busway), thang máng cáp.
- Thiết bị đo đếm và điều khiển: Công tơ, đồng hồ đo, relay bảo vệ.
Nhóm biên bản nghiệm thu và thí nghiệm (Testing & Commissioning)
Đây là phần quan trọng nhất chứng minh hệ thống hoạt động an toàn. Hồ sơ cần bao gồm:
- Biên bản nghiệm thu công việc xây dựng: Nghiệm thu lắp đặt ống luồn dây, kéo rải cáp, lắp đặt thiết bị.
- Biên bản nghiệm thu chạy thử: Bao gồm chạy thử đơn động (từng thiết bị) và liên động (toàn hệ thống), test không tải và có tải.
- Phiếu kết quả thí nghiệm:
- Đo điện trở cách điện của dây dẫn (Megaohm).
- Đo điện trở tiếp địa cho hệ thống an toàn điện (< 4Ω) và chống sét (< 10Ω).
- Kết quả quy trình testing commissioning cho các thiết bị đóng cắt lớn (ACB, VCB).
- Biên bản nghiệm thu hệ thống đặc biệt: Như hệ thống chống sét, hệ thống bơm nước chữa cháy (PCCC).
Bản vẽ hoàn công (As-built Drawings)
Bản vẽ này phải thể hiện các thay đổi so với thiết kế gốc (nếu có) một cách chi tiết:
- Sơ đồ nguyên lý cấp điện (Single Line Diagram).
- Mặt bằng bố trí thiết bị, đi dây, đi ống nước thực tế.
- Chi tiết lắp đặt các khu vực đặc biệt (Phòng máy, trục kỹ thuật Gen kỹ thuật).
Lưu ý: Nếu công trình có sử dụng cáp ngầm, cần tham khảo kỹ quy trình thi công cáp điện ngầm để vẽ chính xác tọa độ, độ sâu chôn cáp trên bản vẽ, tránh rủi ro đào trúng cáp sau này.
Quy trình lập và nộp hồ sơ hoàn công chuẩn chỉnh
(1) Thu thập dữ liệu và nhật ký thi công liên tục -> (2) Lập bản vẽ hoàn công trên phần mềm chuyên dụng -> (3) Tổ chức nghiệm thu nội bộ và thí nghiệm độc lập -> (4) Ký tá, số hóa (Scan PDF) và nộp hồ sơ theo quy định số hóa mới.
Bước 1: Thu thập dữ liệu trong quá trình thi công
Đừng đợi đến cuối dự án mới làm. Hãy cập nhật nhật ký thi công hàng ngày và chụp ảnh hiện trường (đặc biệt là các phần đi âm tường/âm sàn) ngay khi hoàn thành từng hạng mục như thi công cáp động lực hay lắp đặt đường ống nước ngầm.
Bước 2: Lập bản vẽ hoàn công
Kỹ sư phụ trách sẽ dùng AutoCAD hoặc Revit để chỉnh sửa bản vẽ thiết kế thành bản vẽ hoàn công dựa trên thực tế. Bản vẽ này cần có dấu đỏ xác nhận “Bản vẽ hoàn công” của nhà thầu thi công và chữ ký phê duyệt của tư vấn giám sát/chủ đầu tư.
Bước 3: Nghiệm thu nội bộ và Thí nghiệm
Trước khi mời chủ đầu tư, đơn vị thi công cần tự kiểm tra (Internal Check). KTH Electric khuyến nghị thực hiện thí nghiệm kiểm định thiết bị điện độc lập để đảm bảo các thông số kỹ thuật (dòng dò, sụt áp, độ cách điện) đều đạt chuẩn TCVN/IEC.
Bước 4: Ký tá và đóng gói hồ sơ
Sắp xếp hồ sơ khoa học, có danh mục rõ ràng. Hiện nay, theo xu hướng chuyển đổi số và Nghị định 175/2024/NĐ-CP (bổ sung), bạn nên chuẩn bị cả bản cứng và bản mềm (file PDF scan màu chất lượng cao) để nộp trực tuyến hoặc lưu trữ điện tử khi được yêu cầu.
Những lỗi “chết người” thường gặp và cách khắc phục
Cảnh báo: 4 lỗi phổ biến nhất khiến hồ sơ bị trả về: (1) Thiếu/sai biên bản điện trở đất, (2) Sơ đồ nguyên lý tủ điện không khớp thực tế, (3) Bỏ quên hệ thống điện nhẹ (Camera/Mạng), (4) Tự ý thay đổi vật tư mà không có văn bản chấp thuận.
Trong quá trình tư vấn thi công cơ điện ME, chúng tôi thường thấy các lỗi sau khiến hồ sơ bị trả về, gây chậm trễ nghiệm thu:
- ❌ Thiếu biên bản đo điện trở đất: Đây là lỗi an toàn nghiêm trọng. Hệ thống tiếp địa không đạt chuẩn (thường yêu cầu < 10 Ohm cho chống sét hoặc < 4 Ohm cho an toàn điện) sẽ không được nghiệm thu.
- ❌ Sai lệch sơ đồ nguyên lý tủ điện: Thực tế lắp đặt tủ điện thường có thay đổi (dòng định mức MCB, tiết diện dây) nhưng kỹ sư không cập nhật vào bản vẽ hoàn công.
- ❌ Bỏ qua hệ thống điện nhẹ (ELV): Hồ sơ thường chỉ chú trọng điện nặng mà quên mất hệ thống mạng, camera, báo cháy. Hãy tham khảo quy trình thi công điện nhẹ để bổ sung đầy đủ.
- ❌ Thiết bị không đúng chủng loại báo giá: Ví dụ báo giá dùng cáp LS-Vina nhưng thi công dùng cáp khác mà không có biên bản chấp thuận thay đổi vật tư từ chủ đầu tư.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Nhà ở dân dụng có cần hồ sơ hoàn công điện nước không?
Có. Theo quy định hiện hành, để hoàn công nhà (đổi sổ hồng), bạn cần bản vẽ sơ đồ điện nước. Hơn nữa, nó giúp bạn dễ dàng sửa chữa tủ điện hoặc đường ống nước sau này mà không phải đục phá tường mò mẫm.
2. Chi phí lập hồ sơ hoàn công là bao nhiêu?
Thường chi phí này đã nằm trong gói thầu thi công trọn gói. Nếu thuê đơn vị ngoài vẽ lại, chi phí sẽ tính theo m2 sàn xây dựng (thường từ 15.000đ – 30.000đ/m2) hoặc độ phức tạp của hệ thống. Ví dụ: thi công điện nhà xưởng sẽ có phí hoàn công cao hơn nhà dân dụng do yêu cầu kỹ thuật khắt khe hơn.
3. Tôi có thể tự làm hồ sơ này không?
Bạn có thể tự làm nếu có kiến thức chuyên môn và chứng chỉ hành nghề phù hợp. Tuy nhiên, với các hạng mục phức tạp và yêu cầu pháp lý cao như lắp đặt trạm biến áp, bắt buộc phải có đơn vị pháp nhân có chức năng thi công và thí nghiệm hợp chuẩn thực hiện.
Kết luận
Hồ sơ hoàn công điện nước không chỉ là thủ tục hành chính, mà là “bảo hiểm” cho chất lượng và an toàn của công trình. Một bộ hồ sơ chuẩn chỉnh thể hiện sự chuyên nghiệp và uy tín của nhà thầu.
Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc thi công, nghiệm thu hoặc cần tư vấn về các giải pháp cơ điện, hãy liên hệ ngay với KTH Electric. Chúng tôi cung cấp giải pháp tổng thể từ thiết kế, thi công đến dịch vụ bảo trì hệ thống điện chuyên nghiệp.
👉 Cần hỗ trợ kỹ thuật ngay? Liên hệ KTH Electric để được tư vấn miễn phí!
Ông Đỗ Tấn Tuấn là người trực tiếp phụ trách toàn bộ nội dung trên website kth-electric.com. Các bài viết được xây dựng từ nguồn kiến thức chuyên sâu, kết hợp giữa tài liệu tham khảo uy tín (có trích dẫn cụ thể) và kinh nghiệm thực tiễn dày dặn của ông. Vì vậy, bạn đọc có thể hoàn toàn tin tưởng vào tính chính xác và độ tin cậy của thông tin, đảm bảo mỗi nội dung chia sẻ đều mang lại giá trị tham khảo hữu ích và đáng tin cậy.