Thiết Kế Điện Nhà Máy Thực Phẩm: Chuẩn HACCP, GMP & IP69K

Trong hơn 20 năm triển khai thi công điện nhà xưởng cho các tập đoàn chế biến thủy sản, sữa và nước giải khát, KTH Electric thấu hiểu rằng: Trong ngành thực phẩm, an toàn điện luôn song hành với an toàn vệ sinh thực phẩm.

Khác với các ngành công nghiệp khô (như dệt may, cơ khí), môi trường nhà máy thực phẩm là “khắc tinh” của thiết bị điện. Hơi nước ngưng tụ gây chập cháy, axit hữu cơ ăn mòn vỏ tủ, và quy trình vệ sinh CIP (Cleaning In Place) có thể phá hủy bất kỳ thiết bị nào không đủ chuẩn. Bài viết này sẽ phân tích sâu các giải pháp kỹ thuật để xây dựng một hệ thống điện bền vững, đạt chuẩn quốc tế HACCP/GMP.

1. “Hygienic Design”: Triết Lý Cốt Lõi Của Điện Thực Phẩm

Trước khi bàn về dây hay cáp, chúng ta cần nói về tư duy thiết kế. Hygienic Design (Thiết kế vệ sinh) là nguyên tắc tối thượng nhằm ngăn chặn sự tích tụ của bụi bẩn, mảnh vụn thực phẩm và vi sinh vật trên bề mặt thiết bị điện.

Quy tắc “Không góc chết”

Trong khu vực chế biến (Processing Area), mọi thiết bị điện lắp đặt nổi (tủ điện, hộp nối, máng cáp) đều phải tuân thủ:

• ✔Bề mặt trơn nhẵn: Không có khe hở, bu-lông lồi lõm hay các gờ cạnh sắc nhọn nơi vi khuẩn có thể trú ngụ.
• ✔Khoảng cách vệ sinh: Tủ điện và máng cáp không được ốp sát tường. Phải có khoảng hở (spacer) tối thiểu 50mm – 100mm so với tường để vòi phun nước có thể xịt rửa sạch mặt sau.
• ✔Tủ điện mái dốc (Sloped Top): Nóc tủ điện phải thiết kế dốc (thường là 30 độ) để nước và bụi không thể đọng lại, đồng thời ngăn nhân viên để quên đồ vật trên nóc tủ.

2. Vật Liệu & Hạ Tầng: Cuộc Chiến Chống Ăn Mòn

📞

Hotline tư vấn 0968.27.11.99

Ms. Thanh Tâm

Chuyên Viên tư vấn & báo giá

⚡ Phản hồi trong 5 phút

Chat ngay qua Zalo Official

Môi trường thực phẩm thường chứa axit (trong nước trái cây, sữa), muối (thủy sản) và các chất tẩy rửa mạnh (Chlorine, Xút). Thép sơn tĩnh điện thông thường sẽ bị rỉ sét chỉ sau vài tháng.

Inox 304/316L là bắt buộc

Tất cả vỏ tủ điện, thang máng cáp, ống luồn dây trong khu vực sản xuất đều phải làm từ Thép không gỉ (Stainless Steel).

• Inox 304: Dùng cho các khu vực chế biến thông thường, đồ uống, bánh kẹo.
• Inox 316L: Bắt buộc dùng cho môi trường có độ mặn cao (nước mắm, thủy hải sản) hoặc khu vực tiếp xúc trực tiếp với hóa chất ăn mòn mạnh.

Tại sao phải dùng Máng cáp dạng lưới (Wire Mesh Tray)?

Giải pháp tiêu chuẩn cho ngành F&B là Máng lưới Inox (Wire Mesh Tray). Cấu trúc lưới hở mang lại 3 lợi ích sống còn:

1. Không đọng bẩn: Bụi và vụn thực phẩm rơi xuyên qua, không tích tụ.
2. Dễ dàng vệ sinh: Nhân viên có thể xịt nước áp lực cao xuyên qua máng để rửa sạch dây cáp từ mọi góc độ.
3. Tản nhiệt tốt: Giúp dây cáp không bị nóng, tăng tuổi thọ hệ thống.

3. Khu Vực Rửa Nước (Washdown Area): Thách Thức IP69K

Cuối mỗi ca làm việc, toàn bộ nhà xưởng sẽ được phun rửa bằng nước nóng áp lực cao và hóa chất. Thiết bị điện ở đây phải chịu được điều kiện khắc nghiệt này.

Tiêu chuẩn IP69K (Chịu xịt rửa áp lực cao)

IP65 hay IP66 là chưa đủ. Với khu vực tẩy rửa trực tiếp, bạn cần thiết bị đạt chuẩn IP69K. Đây là cấp bảo vệ cao nhất, đảm bảo thiết bị không bị nước xâm nhập ngay cả khi bị xịt bởi tia nước 80°C với áp suất 100 bar ở khoảng cách gần.

• Ổ cắm công nghiệp: Loại có nắp đậy kín nước, chốt khóa dạng xoay (Interlock) để đảm bảo an toàn khi cắm/rút.
• Hộp nút nhấn điều khiển: Phải là loại màng phẳng hoặc nút nhấn bọc silicon kín, không có khe hở.
• Đầu ốc siết cáp (Cable Gland): Sử dụng loại Inox vi sinh (Hygienic Gland) có gioăng cao su đạt chuẩn FDA, bề mặt trơn nhẵn không bám khuẩn.

4. Hệ Thống Điện Cho Kho Lạnh & Cấp Đông (Cold Storage)

Trong các nhà máy thủy sản hay kem, nhiệt độ có thể xuống tới -40°C. Ở nhiệt độ này, cáp điện nhựa PVC thông thường sẽ cứng như đá và giòn vỡ ngay lập tức nếu bị tác động.

Giải pháp cáp & Thiết bị chịu nhiệt độ âm

• Cáp vỏ cao su/Silicon: Bắt buộc sử dụng cáp mềm chuyên dụng có vỏ bọc chịu được nhiệt độ âm sâu mà vẫn duy trì độ dẻo dai.
• Xử lý ngưng tụ (Condensation): Khi không khí nóng xâm nhập vào tủ điện lạnh, nước sẽ ngưng tụ. KTH Electric luôn lắp đặt Điện trở sấy (Heater) bên trong tủ điện và các hộp đấu nối để giữ khô ráo, chống chập mạch.
• Hệ thống sưởi nền (Underfloor Heating): Cần thiết kế nguồn cấp cho hệ thống dây sưởi dưới sàn bê tông kho lạnh để ngăn hiện tượng đóng băng làm nứt vỡ nền móng.

5. Chiếu Sáng Thực Phẩm: An Toàn & Trung Thực

Đèn LED chống vỡ (Shatterproof)

KTH Electric chỉ sử dụng các loại đèn LED chuyên dụng cho ngành thực phẩm với các đặc điểm:

• Vỏ nhựa Polycarbonate (PC): Thay thế hoàn toàn thủy tinh. Nếu bị va đập, vỏ PC chỉ bị nứt hoặc móp chứ không vỡ vụn thành mảnh sắc nhọn.
• Thiết kế kín (Fully Enclosed): Đạt chuẩn IP65/IP66 để chịu được việc xịt rửa vệ sinh trần nhà.
• Chỉ số hoàn màu cao (CRI > 80): Giúp công nhân và hệ thống Camera QC phát hiện chính xác màu sắc của thực phẩm (ví dụ: phát hiện thịt bị biến màu, rau củ bị hỏng).

6. Tích Hợp Hệ Thống & Bảo Trì Định Kỳ

Nhà máy thực phẩm hiện đại là một tổ hợp tự động hóa cao độ. Hệ thống điện phải sẵn sàng kết nối:

• Hệ thống CIP (Cleaning In Place): Cấp nguồn và tín hiệu điều khiển cho các bơm, van tự động vệ sinh đường ống.
• Nguồn dự phòng UPS: Đảm bảo hệ thống điều khiển trung tâm (PLC, SCADA) không bị mất dữ liệu khi điện lưới gặp sự cố.
• Ngắt khẩn cấp (E-Stop): Bố trí nút dừng khẩn cấp tại các vị trí dễ tiếp cận trên dây chuyền để đảm bảo an toàn cho người lao động.

Lời Kết: Sự Đầu Tư Cho An Toàn & Thương Hiệu

Xây dựng hệ thống điện cho nhà máy thực phẩm đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu cao hơn so với nhà xưởng thông thường (do vật tư Inox, thiết bị chuyên dụng). Tuy nhiên, đây là khoản đầu tư cho Uy tín thương hiệu. Một hệ thống điện chuẩn HACCP/GMP sẽ giúp bạn vượt qua mọi kỳ cuộc thanh tra của đối tác quốc tế, vận hành ổn định và tiết kiệm chi phí bảo trì khổng lồ trong tương lai.

Nếu bạn đang có kế hoạch xây dựng mới hoặc nâng cấp nhà máy chế biến thực phẩm, hãy liên hệ với KTH Electric. Chúng tôi mang đến giải pháp kỹ thuật sâu sắc, am hiểu tường tận các quy chuẩn vệ sinh, giúp bạn an tâm sản xuất những sản phẩm chất lượng nhất.