Tủ Điện Trạm Sạc Xe Điện: Hướng Dẫn Thiết Kế, Lắp Đặt Và Bảo Trì Chi Tiết 2025

Tủ điện trạm sạc xe điện là một thành phần cốt lõi, cung cấp nguồn điện ổn định và bảo vệ quá tải. Một tủ điện tiêu chuẩn thường dùng vỏ tủ điện công nghiệp IP65 kích thước 500x600x200mm, tích hợp CB tự động, RCCB chống giật (hoặc Aptomat chống giật), và SPD chống sét. Lắp đặt yêu cầu kiểm tra nguồn 230VAC/50Hz, chọn vị trí thoáng mát cách xa khu vực cháy nổ tối thiểu 10m, kết nối dây đồng cấp điện từ tủ phân phối. Bảo trì hàng quý bao gồm: Kiểm tra kết nối, làm sạch bụi, và đo điện trở cách điện. Chi phí dao động 10-50 triệu đồng tùy công suất 7.4-120kW, tuân thủ QCVN mới ban hành trước 15/10/2025. Loại AC phù hợp sạc chậm tại nhà, DC cho sạc nhanh công cộng.

Cấu Tạo Tủ Điện Trạm Sạc Xe Điện

Cấu tạo tủ điện trạm sạc bao gồm vỏ kim loại IP65, Aptomat (MCB/MCCB), RCCB chống giật, SPD chống sét và đồng hồ đo. Tủ được phân loại chính thành tủ AC (sạc chậm 7.4-22kW) và tủ DC (sạc nhanh 30-120kW).

Tủ điện bao gồm vỏ kim loại sơn tĩnh điện dày 1.5-2mm, kích thước tiêu chuẩn 500x600x200mm cho công suất nhỏ, lên đến 1000x800x300mm cho trạm lớn. Độ bảo vệ IP65 chống nước bụi, IP67 cho môi trường ẩm cao. Bên trong bao gồm:

• Aptomat tổng (MCB/MCCB): Công suất 32-400A, là thiết bị đóng cắt bảo vệ quá tải.
• RCCB: Thiết bị chống rò điện 30mA, ngăn ngừa giật.
• SPD chống sét lan truyền: Cấp II, chịu xung 20kA.
• Đồng hồ đo điện tử: Theo dõi công suất, có thể dùng công tơ điện tử 3 pha tích hợp của EVN.
• Quạt làm mát: Hoặc hệ thống tản nhiệt cho DC cao công suất.

Phân loại:

• Tủ AC: Sạc chậm 7.4-22kW, 1 pha/3 pha, sử dụng dòng điện xoay chiều AC, phù hợp nhà riêng.
• Tủ DC: Sạc nhanh 30-120kW, chuyển đổi trực tiếp, dùng trạm công cộng.
• Tủ hỗn hợp: Kết hợp AC/DC, tối ưu không gian.

Sử dụng vật liệu chống cháy FR4 cho bo mạch, đảm bảo an toàn PCCC.

Hướng Dẫn Thiết Kế Tủ Điện Trạm Sạc Xe Điện

Thiết kế tủ điện trạm sạc bắt đầu bằng việc tính toán công suất (7.4kW tại nhà, 120kW công cộng), sau đó áp dụng tiêu chuẩn IEC 61851-1, QCVN 06:2021/BXD, thiết kế sơ đồ, chọn linh kiện (Schneider, ABB) và mô phỏng tải qua ETAP.

Tính toán công suất dựa trên số trụ sạc: 7.4kW cho 1 xe tại nhà, 120kW cho 2-5 xe công cộng. Chọn nguồn đầu vào 230VAC/50Hz cho AC, 400VAC cho DC.

1. Bước 1: Xác định nhu cầu – Sạc chậm (AC) cho đỗ lâu, nhanh (DC) cho di chuyển.
2. Bước 2: Áp dụng tiêu chuẩn IEC 61851-1 cho an toàn, QCVN 06:2021/BXD cho PCCC (ví dụ PCCC trạm biến áp).
3. Bước 3: Thiết kế sơ đồ – Vẽ mạch bảo vệ, tích hợp schema HowTo.
4. Bước 4: Chọn linh kiện – Ưu tiên các thương hiệu lớn như MCB của Schneider Electric, RCCB ABB, SPD Phoenix Contact.
5. Bước 5: Kiểm tra mô phỏng – Sử dụng phần mềm ETAP đo tải.

Tích hợp năng lượng mặt trời: Kết nối inverter 5-10kW giảm chi phí điện năng tiêu thụ.

Cách Lắp Đặt Tủ Điện Trạm Sạc Xe Điện

Quy trình lắp đặt bao gồm 5 bước: Kiểm tra nguồn điện (230±10%VAC), chọn vị trí thoáng mát (cách gara 10m), lắp vỏ tủ, kết nối dây (từ tủ phân phối đến trụ sạc), và kiểm tra (đo điện trở < 0.5Ω, test CB) trước khi vận hành.

Chuẩn bị: Kỹ sư điện có chứng chỉ, dụng cụ đo multimeter, dây đồng 4-16mm².

1. Bước 1: Kiểm tra nguồn – Đo điện áp 230±10%VAC, công suất lưới tối thiểu 1.5 lần tải.
2. Bước 2: Chọn vị trí – Thoáng mát, cách gara 10m, tránh nắng trực tiếp.
3. Bước 3: Lắp vỏ tủ – Treo tường hoặc đặt sàn, cố định bulong M8. Tham khảo quy chuẩn lắp đặt tủ điện để đảm bảo an toàn.
4. Bước 4: Kết nối dây – Đầu vào từ tủ phân phối, đầu ra đến trụ sạc.
5. Bước 5: Kiểm tra – Đo điện trở < 0.5Ω, test CB, chạy thử 30 phút.

Lắp ngoài trời: Sử dụng mái che, thi công tiếp địa và hệ thống chống sét đúng kỹ thuật. Thời gian: 4-8 giờ cho tủ nhỏ.

Mẹo Bảo Trì Và Khắc Phục Lỗi Phổ Biến

Bảo trì tủ sạc hàng quý (kiểm tra kết nối, đo RCCB, làm sạch) và hàng năm (thay SPD nếu cần). Các lỗi thường gặp bao gồm quá tải (reset CB), rò điện (kiểm tra RCCB), quá nhiệt (vệ sinh quạt) và hỏng do sét (thay SPD).

Bảo trì hàng quý: Kiểm tra kết nối lỏng, đo RCCB, làm sạch quạt. Hàng năm: Thay SPD nếu sét đánh. Tham khảo quy trình bảo trì tủ điện hạ thế chuyên nghiệp.

Lỗi phổ biến và giải pháp:

Mẹo: Sử dụng app hoặc hệ thống giám sát năng lượng PME để theo dõi công suất thời gian thực, tránh sạc giờ cao điểm.

Cập Nhật Quy Định 2025 Và Chi Phí Đầu Tư

Quy định mới (trước 15/10/2025) yêu cầu trạm công cộng phải có PCCC độc lập. Chi phí đầu tư từ 10-15 triệu (Tủ AC 7.4kW) đến 30-50 triệu (Tủ DC 60kW), với chi phí lắp đặt và bảo trì hàng năm. Hoàn vốn 2-3 năm.

Quy định mới: Trước 15/10/2025, ban hành QCVN cho trạm công cộng, yêu cầu PCCC độc lập, cách xa 10m. Giá điện sạc: 1.565-4.298đ/kWh, không áp cao điểm.

Chi phí breakdown:

• Tủ AC 7.4kW: 10-15 triệu (vỏ + linh kiện).
• Tủ DC 60kW: 30-50 triệu.
• Lắp đặt: 5-10 triệu.
• Bảo trì năm: 2-5 triệu (Xem thêm: Dịch vụ bảo trì hệ thống điện).
• ROI: Hoàn vốn 2-3 năm với 10 xe/ngày, tích hợp solar giảm 30% điện.

Câu Hỏi Thường Gặp Về Tủ Điện Trạm Sạc Xe Điện

Tủ điện cần công suất bao nhiêu?

– 7.4kW cho nhà, 120kW cho trạm, tính theo số xe. Bạn có thể tham khảo bảng chọn Aptomat theo công suất để chọn CB tổng phù hợp.

Lắp đặt có cần giấy phép?

– Có, đăng ký EVN, kiểm tra PCCC.

Bảo trì tốn kém không?

– Không, hàng quý tự làm, chi phí bảo trì chuyên nghiệp hàng năm khoảng 2 triệu.

Tích hợp solar được không?

– Có, dùng inverter, giảm chi phí 30%.

Lỗi rò điện khắc phục thế nào?

– Kiểm tra RCCB hoặc ELCB, thay nếu hỏng. Đây là thiết bị bắt buộc.

Quy định 2025 thay đổi gì?

– QCVN mới, bắt buộc ngăn cháy, tăng cường an toàn PCCC.

Disclaimer: Thông tin tổng hợp từ nguồn uy tín như EVN, VinFast. Tham khảo chuyên gia trước thực hiện.