Dịch Vụ Bảo Trì, Thí Nghiệm & Sửa Chữa ACB (Schneider, Siemens, ABB, Mitsubishi, LS) – Quy Trình Chuẩn 2025

Tác giả: KTH Electric – Chuyên gia Kỹ thuật Điện Công Nghiệp

Hệ thống điện hạ thế của nhà máy hay tòa nhà của bạn đang vận hành ổn định? Đừng để sự “bình yên” bề mặt đó đánh lừa.

Sâu bên trong phòng kỹ thuật, tại những chiếc tủ điện tổng MSB, “trái tim” của cả hệ thống – chiếc Máy cắt không khí (ACB – Air Circuit Breaker) – có thể đang âm thầm xuống cấp từng ngày. Chỉ một chút bụi than carbon tích tụ, một lớp mỡ bôi trơn bị khô cứng sau 2 năm không bảo trì hệ thống điện, hay một tiếp điểm chính bị rỗ nhẹ… tất cả đều là những “quả bom nổ chậm”.

Khi sự cố ngắn mạch xảy ra, nếu ACB không cắt hoặc cắt không dứt khoát, hậu quả không chỉ là dừng máy (downtime). Nó có thể dẫn đến cháy dây điện, phá hủy toàn bộ hệ thống tủ bảng điện và đe dọa trực tiếp đến an toàn tính mạng con người.

📞

Hotline tư vấn 0968.27.11.99

Ms. Thanh Tâm

Chuyên Viên tư vấn & báo giá

⚡ Phản hồi trong 5 phút

Chat ngay qua Zalo Official

Đừng đợi đến khi “mất bò mới lo làm chuồng”. Hãy cùng KTH Electric đi sâu vào quy trình Bảo trì, Thí nghiệm & Sửa chữa ACB chuyên sâu cho các dòng máy phổ biến nhất hiện nay: Schneider, Siemens, ABB, Mitsubishi và LS.

Tại Sao Phải Bảo Trì & Thí Nghiệm ACB Định Kỳ? Sự Thật Kỹ Sư Cần Biết

Nhiều chủ đầu tư thường thắc mắc: “Máy tôi mua hàng G7 xịn, để trong phòng lạnh, có làm gì đâu mà hỏng?”. Đây là một quan niệm sai lầm chết người trong ngành điện công nghiệp.

Dưới góc độ kỹ thuật, Máy cắt không khí ACB là thiết bị cơ-điện hoạt động dựa trên sự phối hợp cực kỳ chính xác giữa hàng trăm chi tiết cơ khí và hệ thống mạch điện tử. Dù không đóng cắt thường xuyên (trạng thái tĩnh), ACB vẫn đối mặt với 3 nguy cơ tử thần:

Lão hóa mỡ bôi trơn (Mechanical Failure)

Mỡ bò trong các cơ cấu nạp lò xo, chốt giữ sau 1-2 năm sẽ bị khô, đóng bánh do nhiệt độ môi trường hoặc bụi bẩn. Khi có lệnh Trip (cắt) từ Rơ le bảo vệ quá dòng, cơ khí bị kẹt, dẫn đến ACB từ chối bảo vệ. Đây là nguyên nhân hàng đầu khiến CB nhảy liên tục không rõ nguyên nhân hoặc tệ hơn là không nhảy khi có sự cố.

Oxy hóa tiếp điểm (Contact Oxidation)

Điểm mấu chốt: Lớp oxit làm tăng điện trở tiếp xúc, sinh nhiệt lớn theo định luật Joule (), gây nguy cơ cháy tủ điện.

Bề mặt tiếp điểm chính (Main contact) và tiếp điểm hồ quang (Arcing contact) thường được mạ bạc. Trong môi trường nhiệt đới ẩm, lớp oxit bạc hình thành làm tăng điện trở tiếp xúc.

Định luật Joule () cho thấy: chỉ cần điện trở tăng nhẹ, nhiệt lượng sinh ra sẽ cực lớn. Điều này gây nóng chảy tiếp điểm, làm dây trung tính bị nóng và dẫn đến hỏa hoạn.

Sai lệch bộ bảo vệ (Drift)

Các bộ Trip Unit (như Micrologic của Schneider hay ETU của Siemens) bản chất là các linh kiện điện tử. Sau thời gian dài, linh kiện bị già hóa (aging) dẫn đến việc đo đạc dòng điện sai lệch, tác động không đúng định trị cài đặt.

Chính vì vậy, theo khuyến cáo của IEC và các hãng sản xuất, ACB cần được bảo trì cấp độ Tiểu tu 1 năm/lần và Đại tu 3-5 năm/lần thông qua dịch vụ bảo trì thí nghiệm điện chuyên nghiệp.

Quy Trình Bảo Dưỡng & Vệ Sinh Công Nghiệp ACB: Không Chỉ Là “Lau Chùi”

Quy trình của chúng tôi không đơn thuần là thổi bụi. Đó là sự chăm sóc tỉ mỉ cho từng chi tiết máy, tuân thủ nghiêm ngặt các quy chuẩn lắp đặt tủ điện theo tiêu chuẩn quốc gia.

Kiểm tra tổng quan và Vệ sinh buồng dập hồ quang

Bước đầu tiên, kỹ thuật viên sẽ tháo các tấm chắn hồ quang (Arc Chute). Đây là nơi hứng chịu nhiệt độ hàng nghìn độ C khi cắt dòng ngắn mạch.

Chúng tôi sẽ kiểm tra các vách ngăn xem có bị nứt, vỡ hay bám muội than quá nhiều không. Muội than là chất dẫn điện, nếu không làm sạch, nó có thể gây phóng điện cục bộ trở lại ngay bên trong buồng dập, phá hủy máy cắt.

Xử lý bề mặt tiếp điểm (The Art of Contact Maintenance)

Đây là khâu nhạy cảm nhất, quyết định chất lượng dòng điện đi qua thanh cái Busbar hoặc cáp động lực.

• Với tiếp điểm chính: Nếu bề mặt chỉ bị xỉn màu, chúng tôi dùng dung dịch vệ sinh tiếp điểm chuyên dụng (Contact Cleaner) và khăn lau mềm. Tuyệt đối hạn chế dùng giấy nhám thô vì sẽ làm mất lớp mạ bạc bảo vệ.
• Với tiếp điểm hồ quang: Nếu bị rỗ nhẹ do quá trình đóng cắt, kỹ thuật viên sẽ dùng dũa mịn hoặc giấy nhám nước độ hạt 1000+ để rà phẳng, đảm bảo diện tích tiếp xúc tối đa, giảm thiểu hiện tượng hệ số công suất thấp do tổn hao.

Bôi trơn: Nghệ thuật dùng đúng loại mỡ

Một lỗi sơ đẳng của thợ không chuyên là dùng mỡ bò thông thường bôi vào tiếp điểm dẫn điện. Sai lầm tai hại! Mỡ thông thường là chất cách điện (Insulator).

• Tại các khớp nối cơ khí chuyển động: Chúng tôi dùng mỡ chịu nhiệt cao cấp (như Molykote).
• Tại bề mặt tiếp xúc điện: Phải dùng mỡ dẫn điện (Conductive Grease) chuyên dụng (như của các hãng SG-Grease hoặc Penetrox) để tăng cường khả năng dẫn dòng và chống oxy hóa.

Hạng Mục Thí Nghiệm ACB (Testing): Dùng Số Liệu Để Nói Chuyện

Sau khi bảo dưỡng, làm sao biết máy cắt đã “khỏe”? Chúng tôi không đoán, chúng tôi đo bằng các thiết bị thí nghiệm hợp chuẩn (Omicron, Megger, CPC 100) trong gói dịch vụ thí nghiệm điện.

Đo điện trở cách điện (Insulation Resistance Test)

Sử dụng Megomet phát điện áp 500VDC/1000VDC để đo độ cách điện giữa các Pha với Pha, Pha với Vỏ (Đất).

Tiêu chuẩn: Giá trị đo được phải 5 MΩ (cho lưới điện hạ thế). Nếu thấp hơn, máy cắt đang bị ẩm hoặc bụi bẩn, có nguy cơ phóng điện sang vỏ gây mất an toàn. Kỹ thuật này tương tự như khi đo điện trở cách điện cho máy biến áp.

Đo điện trở tiếp xúc (Contact Resistance Test – Ductor Test)

Đây là phép đo quan trọng nhất để đánh giá sức khỏe của tiếp điểm. Chúng tôi bơm dòng điện một chiều lớn (thường là 100A DC) qua tiếp điểm và đo sụt áp để tính điện trở .

• Ý nghĩa: Điện trở tiếp xúc phải cực nhỏ, tính bằng micro-ohm ().
• Tham chiếu: Ví dụ ACB Schneider Masterpact NW 3200A thường có R 15-20 . Nếu máy đo báo 50 , chúng tôi buộc phải tháo ra xử lý lại tiếp điểm ngay lập tức. Bạn có thể tìm hiểu thêm về kỹ thuật này tại bài viết: Đo điện trở tiếp xúc là gì?.

Thử nghiệm bơm dòng nhất thứ (Primary Injection Test)

Chúng tôi sử dụng máy bơm dòng công suất lớn (Current Injector) để giả lập các sự cố thật như khi hệ thống bị quá tải hoặc ngắn mạch.

• Giả lập quá tải (Long time delay).
• Giả lập ngắn mạch (Short time/Instantaneous).
• Giả lập chạm đất (Ground fault).

Mục đích là để kiểm tra xem bộ Trip Unit có ra lệnh cắt đúng thời gian (Trip curves) như cài đặt hay không. Nếu Relay “ngủ quên” hoặc cắt quá sớm, thử nghiệm relay bảo vệ của bạn đang vô dụng.

Phân Tích Chuyên Sâu & Sửa Chữa Lỗi Đặc Thù Từng Hãng (Expert Insight)

Với 20 năm kinh nghiệm sửa chữa tủ điện công nghiệp, chúng tôi nhận thấy mỗi thương hiệu ACB đều có “bệnh đặc hữu” riêng. Dưới đây là những lỗi chúng tôi thường xuyên xử lý:

ACB Schneider Electric (Dòng Masterpact M, NT, NW, MTZ)

Schneider Electric là “vua” thị phần tại Việt Nam, cực kỳ bền bỉ nhưng hay gặp các lỗi sau:

• Lỗi kẹt tay nạp lò xo (Charging Handle): Sau nhiều năm, cơ cấu “nhông” bên trong bị mòn hoặc kẹt mỡ, khiến cần gạt bị trượt, không nạp được lò xo để đóng máy.
• Lỗi Micrologic: Các dòng Micrologic A, E, P đôi khi báo lỗi ảo hoặc màn hình LCD bị hỏng. Đặc biệt là dòng Masterpact MTZ1 và Masterpact MTZ2/MTZ3 đời mới cần tool chuyên dụng để chẩn đoán.
• Giải pháp: Chúng tôi có sẵn phụ tùng chính hãng Schneider để thay thế module cơ khí và nhận sửa chữa/nâng cấp Micrologic.

ACB Siemens (Dòng 3WL, 3WT)

Dòng máy từ Đức – Siemens AG có độ chính xác cơ khí cực cao, nhưng cũng rất “kén” thợ.

• Lỗi ETU (Electronic Trip Unit): Bộ ETU của Siemens rất nhạy. Lỗi thường gặp là hỏng mạch nguồn nuôi bên trong do chất lượng điện năng kém (sóng hài). Lúc này, giải pháp lắp đặt bộ lọc sóng hài chủ động AHF là cần thiết để bảo vệ thiết bị.
• Phụ kiện: Các cuộn đóng (Closing Coil), cuộn cắt (Shunt Trip) của Siemens thiết kế dạng module cài, rất tiện thay thế nhưng lẫy nhựa dễ gãy nếu tháo lắp không đúng cách.

ACB ABB (Dòng Emax, Emax 2)

• Vấn đề cơ khí: Dòng Emax cũ thường gặp tình trạng kẹt cơ khí đóng (Closing mechanism jamming).
• Các dòng mới: Với ACB Emax 2 3P hoặc Emax 2 4P, ABB đã tích hợp nhiều công nghệ 4.0. Chúng tôi là đơn vị thành thạo việc lắp đặt bộ Kit Ekip Up để nâng cấp trí tuệ nhân tạo cho các máy cắt đời cũ, giúp giám sát điện năng tốt hơn.

ACB Mitsubishi (AE-SW) & LS (Susol/Metasol)

Các dòng máy Á Đông này có ưu điểm “nồi đồng cối đá”, giá thành phụ kiện rẻ.

• Mòn tiếp điểm: Do vật liệu chế tạo, tiếp điểm của ACB Mitsubishi/LS thường bị hao mòn nhanh hơn so với hàng G7 nếu đóng cắt tải lớn thường xuyên.
• Motor nạp: Chổi than của Motor nạp lò xo (Motor charging) là bộ phận hay hỏng nhất.

Tại Sao Khách Hàng B2B Chọn Dịch Vụ Của KTH Electric?

Giữa hàng trăm đơn vị cơ điện lạnh trên thị trường, KTH Electric định vị mình là “Bác sĩ chuyên khoa sâu” về ACB và tủ điện hạ thế.

1. Thiết bị thí nghiệm “Hàng Hiệu”: Chúng tôi không dùng đồng hồ vạn năng vài trăm nghìn để đo ACB tiền tỷ. Chúng tôi đầu tư hệ thống máy đo thí nghiệm kiểm định thiết bị điện của Omicron (Áo) và Megger (Anh), đảm bảo kết quả đo chính xác tuyệt đối.
2. Kho phụ tùng sẵn có: Khác với các đơn vị thương mại phải đặt hàng 8-12 tuần, chúng tôi luôn stock sẵn các loại cuộn đóng, cuộn cắt, motor nạp, buồng dập hồ quang của 5 hãng lớn.
3. Dịch vụ toàn diện: Ngoài ACB, chúng tôi còn cung cấp dịch vụ bảo trì máy biến áp, lọc dầu máy biến áp, và bảo trì hệ thống Busway.
4. Báo cáo minh bạch (Transparent Reporting): Sau khi hoàn thành, khách hàng nhận được bộ Test Report chi tiết (Song ngữ Anh-Việt), bao gồm biểu đồ, hình ảnh trước/sau khi vệ sinh, và khuyến cáo kỹ thuật cụ thể cho từng thiết bị.

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

Bao lâu thì nên thí nghiệm ACB một lần?
Theo quy chuẩn kỹ thuật điện, nên thực hiện thí nghiệm định kỳ 1 năm/lần. Đối với các nhà máy hoạt động 24/7 hoặc môi trường bụi bẩn (xi măng, thép), tần suất nên là 6 tháng/lần để đảm bảo giám sát an toàn điện.

Máy cắt của tôi bị hỏng bộ điều khiển (Trip Unit), có cần thay cả máy không?
Hoàn toàn không. Chúng tôi cung cấp giải pháp thay thế rời bộ Trip Unit hoặc Retrofit nâng cấp lên đời mới, tiết kiệm 70% chi phí so với mua máy mới.

Chi phí bảo trì, thí nghiệm được tính như thế nào?
A: Chi phí phụ thuộc vào số lượng máy, dòng định mức (A) và địa điểm nhà máy. Hãy liên hệ hotline để được khảo sát miễn phí và nhận báo giá trọn gói tốt nhất.

KTH Electric có nhận sửa chữa các thiết bị khác không?
Có, chúng tôi có năng lực sửa chữa biến tần, sửa chữa Busway và xử lý sự cố tủ điện trung thế.

Kết Luận: Đừng Để Sự Cố Nhỏ Làm Dừng Cả Nhà Máy

Một chiếc ACB trị giá vài trăm triệu đồng nắm giữ vận mệnh của dây chuyền sản xuất trị giá hàng chục tỷ đồng. Việc bảo trì tủ & thí nghiệm & sửa chữa các ACB không phải là chi phí tiêu sản, đó là khoản đầu tư bảo hiểm thông minh nhất cho doanh nghiệp của bạn.

Đừng chờ đến khi bóng đèn vụt tắt, máy móc ngừng quay mới tìm số điện thoại thợ sửa chữa. Hãy để KTH Electric giúp bạn kiểm soát rủi ro ngay hôm nay.