Phương Án Chữa Cháy Cơ Sở: Mẫu PC17 & Hướng Dẫn Lập Chuẩn 2025

Tuy nhiên, thực tế cho thấy hơn 60% doanh nghiệp bị phạt hoặc lúng túng khi điền hồ sơ vì không biết cách xây dựng “Tình huống cháy phức tạp” và quy trình thẩm duyệt đúng chuẩn. Bài viết này, đúc kết từ 20 năm kinh nghiệm kỹ thuật cơ điện và an toàn, sẽ hướng dẫn bạn chi tiết từng bước lập phương án, cách điền mẫu PC17 chuẩn xác để được phê duyệt nhanh chóng và đảm bảo an toàn thực sự cho doanh nghiệp.

1. Tại Sao “Phương Án Chữa Cháy” Quan Trọng Hơn Cả Thiết Bị?

Nhiều chủ đầu tư sai lầm khi nghĩ rằng chỉ cần mua đủ bình chữa cháy hay lắp hệ thống báo cháy tự động xịn sò là xong. Thực tế, phương án chữa cháy cơ sở (Facility Fire Fighting Plan) quan trọng hơn thiết bị. Tại sao? Vì khi hỏa hoạn xảy ra, sự hoảng loạn sẽ giết chết mọi nỗ lực cứu chữa nếu không có một kịch bản đã được rèn luyện.

Về mặt pháp lý, theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP và các sửa đổi tại Nghị định 50/2024/NĐ-CP, việc không xây dựng hoặc xây dựng không đúng phương án chữa cháy sẽ dẫn đến:

• ❌Phạt tiền rất nặng (từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng tùy quy mô). Tham khảo chi tiết tại bài viết: Nghị định 144 mức phạt PCCC.
• ❌Đình chỉ hoạt động kinh doanh cho đến khi khắc phục xong.
• ❌Chịu trách nhiệm hình sự nếu xảy ra cháy gây hậu quả nghiêm trọng mà thiếu phương án ứng phó.

Sự khác biệt giữa các loại phương án

📞

Hotline tư vấn 0968.27.11.99

Ms. Thanh Tâm

Chuyên Viên tư vấn & báo giá

⚡ Phản hồi trong 5 phút

Chat ngay qua Zalo Official

Bạn cần phân biệt rõ để không làm sai mẫu:

• Phương án chữa cháy của cơ sở (Mẫu PC17): Do cơ sở tự lập. Đối với cơ sở lớn (thuộc phụ lục II, III Nghị định 136), phương án này phải được cơ quan Công an phê duyệt. Đối với cơ sở nhỏ (Phụ lục IV), chủ cơ sở tự phê duyệt.
• Phương án chữa cháy của cơ quan Công an (Mẫu PC18): Do Cảnh sát PCCC lập cho các cơ sở có nguy hiểm cháy nổ cao, cần huy động lực lượng chuyên nghiệp.

2. Giải Mã Cấu Trúc Mẫu PC17 (Phần Kỹ Thuật Chi Tiết)

Tuy nhiên, điền cái gì vào đó mới là vấn đề. Dưới đây là phân tích kỹ thuật từng phần dựa trên kinh nghiệm thực chiến 20 năm của tôi:

A. Đặc điểm cơ sở có liên quan đến công tác chữa cháy

Phần này yêu cầu sự trung thực và chính xác tuyệt đối về số liệu. Bạn cần khảo sát thực tế để điền:

• Vị trí địa lý & Giao thông: Ghi rõ khoảng cách đến cơ quan PCCC gần nhất. Xe chữa cháy chuyên dụng có vào được không? (Lưu ý: Xe chữa cháy cần chiều rộng đường tối thiểu 3.5m, chiều cao tĩnh không trên 4.5m).
• Đặc điểm kiến trúc & công năng: Số tầng, diện tích sàn, lối thoát nạn. Cần ghi rõ vị trí cầu thang bộ, thang máy chữa cháy (nếu có).
• Tính chất nguy hiểm cháy, nổ: Đây là phần quan trọng nhất để đánh giá rủi ro. Bạn phải liệt kê được các chất cháy chủ yếu. Ví dụ: Tại trạm biến áp, chất cháy là dầu cách điện (Xem thêm: Dầu máy biến áp có tác dụng gì và nguy cơ cháy nổ của nó).

B. Tổ chức lực lượng phòng cháy chữa cháy cơ sở

Bạn không thể ghi chung chung. Phải có danh sách cụ thể:

• Tổng số cán bộ công nhân viên.
• Số lượng đội viên đội PCCC cơ sở (Quy định tối thiểu: dưới 50 người cần 10 đội viên; trên 50-100 người cần 20 đội viên…).
• Quan trọng: Phải ghi rõ ai là Đội trưởng, Đội phó và phân công nhiệm vụ (Tổ chữa cháy, Tổ cứu nạn, Tổ hậu cần, Tổ bảo vệ).

C. Phương tiện chữa cháy hiện có

Liệt kê chi tiết trang thiết bị PCCC đang hoạt động tốt (đã qua kiểm tra bảo dưỡng):

• Hệ thống báo cháy, hệ thống chữa cháy (Vách tường, Sprinkler).
• Phương tiện xách tay: Số lượng bình bột (ABC), bình khí (CO2).
• Nguồn nước: Bể nước ngầm, họng tiếp nước.

Một câu hỏi tôi thường gặp là: Cần bao nhiêu bình cho diện tích sàn? Hãy xem ngay hướng dẫn bao nhiêu m2 1 bình chữa cháy để tính toán chính xác số lượng cần thiết, tránh lãng phí hoặc thiếu hụt.

3. “Trái Tim” Của Phương Án: Xây Dựng Tình Huống Giả Định

Một phương án sơ sài thường chỉ ghi “Khi cháy thì dùng bình dập tắt”. Điều này là vô nghĩa về mặt kỹ thuật. Bạn cần xây dựng kịch bản tác chiến (Tactical Scenario) cụ thể.

Ví dụ thực tế: Kịch bản cháy do sự cố điện

Hơn 70% các vụ cháy xuất phát từ sự cố điện. Chúng ta sẽ giả định tình huống cháy tại tủ điện tổng.

Giả định: Lúc 10h00, xảy ra chập điện gây cháy tại tủ phân phối tầng 1. Nguyên nhân do quá tải điện lâu ngày làm nóng chảy lớp vỏ cách điện, dẫn đến hồ quang điện phóng ra vật liệu dễ cháy xung quanh (nhựa, bìa carton). Xem thêm về hiện tượng cháy dây điện để hiểu rõ cơ chế.

4. Quy Trình Phê Duyệt & Thẩm Quyền (Cập Nhật Mới Nhất)

• Trường hợp 1 (Cơ sở thuộc Phụ lục IV – Ít nguy hiểm):
  Người phê duyệt: Chủ cơ sở (Giám đốc doanh nghiệp).
  Quy trình: Tự soạn thảo -> Ký đóng dấu -> Lưu hành nội bộ. Không cần nộp cho Công an phê duyệt, nhưng Công an sẽ kiểm tra định kỳ xem bạn có làm hay không.
• Trường hợp 2 (Cơ sở thuộc Phụ lục II – Nguy hiểm cháy nổ):
  Người phê duyệt: Trưởng phòng Cảnh sát PCCC & CNCH hoặc Trưởng Công an cấp huyện.
  Hồ sơ bao gồm:
  • Đơn đề nghị phê duyệt phương án (Mẫu PC06).
  • 02 bản Phương án chữa cháy (Mẫu PC17) đã có chữ ký, đóng dấu của chủ cơ sở.

Trong quá trình tư vấn bảo trì hệ thống điện nhà máy kết hợp kiểm tra an toàn PCCC, tôi thường thấy các lỗi sau:

• ❌“Râu ông nọ cắm cằm bà kia”: Sao chép mẫu trên mạng nhưng quên sửa tên cơ sở, hoặc mô tả sai thực tế (Ví dụ: Cơ sở không có bể nước nhưng trong phương án lại ghi “hút nước từ bể ngầm”).
• ❌Thiếu sơ đồ chiến thuật: Phương án chữa cháy bắt buộc phải có Sơ đồ bố trí lực lượng, phương tiện. Sơ đồ này phải vẽ chi tiết vị trí xe đỗ, hướng tấn công, vị trí nguồn nước.
• ❌Bỏ qua hệ thống giám sát: Các hệ thống hiện đại cần tích hợp giám sát an toàn điện để phát hiện sớm nguy cơ quá nhiệt trước khi nó thành đám cháy, nhưng lại không được đề cập trong phương án phòng ngừa.

6. Chế Độ Thực Tập & Bảo Trì

Có phương án trên giấy là chưa đủ. Luật quy định bạn phải biến những dòng chữ đó thành hành động thực tế.

• Tần suất: Ít nhất 01 lần/năm. Đối với cơ sở nguy hiểm cháy nổ cao, có thể yêu cầu thực tập thường xuyên hơn.
• Nội dung: Diễn tập tình huống giả định trong phương án.
• Hồ sơ lưu trữ: Sau khi diễn tập, phải có Kế hoạch và Báo cáo kết quả thực tập phương án để lưu vào hồ sơ quản lý PCCC.

Ngoài ra, hệ thống điện – nguyên nhân hàng đầu gây cháy – cần được bảo trì định kỳ. Đừng để dây dẫn bị lão hóa, dây điện bị oxy hóa dẫn đến tăng điện trở tiếp xúc và phát nhiệt. Việc kết hợp diễn tập PCCC và dịch vụ bảo trì hệ thống điện định kỳ là giải pháp tối ưu nhất để đảm bảo an toàn toàn diện.

Lời Kết & Hành Động

Phương án chữa cháy cơ sở không nên được xem là gánh nặng thủ tục hành chính. Hãy coi đó là “bảo hiểm sinh mạng” cho doanh nghiệp của bạn. Một phương án tốt, được luyện tập kỹ càng sẽ cứu sống doanh nghiệp bạn trong gang tấc khi ngọn lửa bùng phát.

Đừng để “mất bò mới lo làm chuồng”. Ngay hôm nay, hãy rà soát lại hồ sơ PCCC, kiểm tra xem Mẫu PC17 đã được phê duyệt chưa và lên kế hoạch tổ chức diễn tập.

Nếu bạn cần tư vấn chuyên sâu về an toàn điện, hệ thống PCCC hoặc cần tải các tiêu chuẩn mới nhất như TCVN 3890:2023 PDF, hãy liên hệ với đội ngũ kỹ thuật của KTH Electric. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn.