Tiêu Chuẩn Halal Là Gì? Quy Trình & Thủ Tục Chứng Nhận [2025]

Thị trường thực phẩm Halal toàn cầu hiện được định giá hơn 1.9 nghìn tỷ USD, mở ra cơ hội xuất khẩu khổng lồ cho doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, rào cản lớn nhất chính là sự thấu hiểu tường tận về các quy chuẩn kỹ thuật. Tại sao một miếng thịt bò là Halal ở nơi này nhưng lại là Haram ở nơi khác? Bài viết chuyên sâu dưới đây sẽ giải mã toàn bộ từ A-Z.

1. TIÊU CHUẨN HALAL LÀ GÌ? ĐỊNH NGHĨA THEO LUẬT HỒI GIÁO

Khi nhắc đến Halal, đừng chỉ nghĩ đến việc “không ăn thịt heo”. Khái niệm này bao trùm cả một hệ sinh thái sản xuất và lối sống.

1.1. Bản Chất Của Halal Và Haram

• ✅ Halal (Hợp pháp): Mọi hành động, vật thể được phép theo Luật Sharia.
• ❌ Haram (Bị cấm): Những điều trái với luật, ví dụ: thịt lợn, rượu, trộm cắp, gian lận.
• ⚠️ Mashbooh (Nghi ngờ): Vùng xám chưa xác định rõ (ví dụ: thực phẩm chứa E-code lạ). Người sùng đạo thường tránh Mashbooh.

1.2. Phân Biệt Tiêu Chuẩn Halal Và Chứng Nhận Halal

Trong thương mại quốc tế, hai khái niệm này tách biệt:

• Tiêu chuẩn Halal: Là nền tảng lý thuyết và kỹ thuật (Quy định nồng độ cồn < 0.5%, quy định cách cắt cổ động vật).
• Chứng nhận Halal (Certification): Là văn bản xác nhận của bên thứ 3 (như HCAV, HALCERT) chứng minh doanh nghiệp đã tuân thủ tiêu chuẩn. Đây là “tấm hộ chiếu” xuất khẩu.

1.3. So Sánh Halal Và Kosher (Do Thái Giáo)

2. PHÂN LOẠI THỰC PHẨM: DANH SÁCH HALAL (ĐƯỢC PHÉP) VÀ HARAM (CẤM)

2.1. Thực Phẩm Halal Gồm Những Gì?

📞

Hotline tư vấn 0968.27.11.99

Ms. Thanh Tâm

Chuyên Viên tư vấn & báo giá

⚡ Phản hồi trong 5 phút

Chat ngay qua Zalo Official

Về cơ bản, mọi thực phẩm đều là Halal trừ khi có lệnh cấm cụ thể. Nhóm này bao gồm:

• Thực vật: Ngũ cốc, rau củ quả, hạt (trừ khi chế biến với rượu/mỡ lợn).
• Thủy hải sản: Cá, tôm, cua và các loài có vảy (đa số được chấp nhận).
• Thịt động vật ăn cỏ: Bò, cừu, dê, gà, vịt (Bắt buộc phải giết mổ theo nghi thức Zabiha).
• Sữa & Trứng: Từ động vật Halal.

2.2. Thực Phẩm Haram (Bị Cấm) & Mã Phụ Gia E-Code Cần Tránh

Đây là danh sách đen tuyệt đối:

1. Lợn (Heo) và tất cả dẫn xuất (thịt, mỡ, da, xương).
2. Động vật ăn thịt/săn mồi (Chó, mèo, hổ, sư tử, chim ưng).
3. Loài gây hại & lưỡng cư (Chuột, gián, ếch, nhái).
4. Máu (Huyết).
5. Đồ uống có cồn (Bia, rượu, chất gây say).
6. Động vật chết tự nhiên hoặc không giết mổ đúng nghi thức.

3. QUY TRÌNH GIẾT MỔ ZABIHA VÀ KIỂM SOÁT VỆ SINH NHÀ XƯỞNG

3.1. Nghi Thức Giết Mổ Zabiha (Dhabihah)

Để thịt động vật (như bò, gà) được coi là Halal, quy trình giết mổ phải tuân thủ 6 bước:

1. Người mổ: Phải là người Hồi giáo (Muslim).
2. Sự sống: Động vật phải còn sống trước khi mổ.
3. Niệm chú: Đọc “Bismillah, Allahu Akbar” (Nhân danh Thượng đế).
4. Dụng cụ: Dao cực sắc, không có răng cưa.
5. Vết cắt: Cắt đứt khí quản, thực quản, động mạch cảnh nhưng không đứt tủy sống.
6. Thoát máu: Máu phải chảy hết ra ngoài (Treo ngược).

3.2. Kiểm Soát Najis (Chất Bẩn) Trong Nhà Máy Halal

Luật Sharia phân loại chất bẩn (Najis) làm 3 cấp độ, yêu cầu quy trình vệ sinh khác nhau:

• Najis Mughallazah (Nặng): Lợn và chó. Nếu nhiễm, phải tẩy rửa bằng nghi thức Sertu (7 lần nước, 1 lần nước đất sét).
• Najis Mutawassitah (Trung bình): Máu, rượu, chất nôn. Rửa sạch bằng nước.
• Najis Mukhaffafah (Nhẹ): Nước tiểu bé trai dưới 2 tuổi.

4. HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN: TCVN VIỆT NAM VÀ QUỐC TẾ (JAKIM, MUI)

Doanh nghiệp cần xác định rõ thị trường đích để áp dụng tiêu chuẩn phù hợp.

4.1. Tiêu Chuẩn Quốc Gia (TCVN)

• TCVN 12944:2020: Thực phẩm Halal – Yêu cầu chung.
• TCVN 13710:2023: Quy trình giết mổ động vật Halal.

4.2. Tiêu Chuẩn Quốc Tế & Thị Trường Ngách

• Malaysia (JAKIM – MS 1500): Tiêu chuẩn phổ biến nhất thế giới.
• Indonesia (MUI – HAS 23000): Thị trường Hồi giáo lớn nhất, yêu cầu khắt khe về nguyên liệu.
• Trung Đông (GCC – GSO): Dành cho UAE, Saudi Arabia, Qatar.
• Thái Lan (CICOT – THS 1435): Quan trọng khi xuất khẩu sang tiểu vùng sông Mê Kông hoặc mượn đường Thái Lan.

5. CÁC TỔ CHỨC CHỨNG NHẬN HALAL UY TÍN TẠI VIỆT NAM

Giấy chứng nhận chỉ có giá trị khi tổ chức cấp được nước sở tại công nhận. Một số đơn vị uy tín:

• HCAV (Halal Certification Agency Vietnam): Được công nhận bởi JAKIM, CICOT.
• HALCERT: Đơn vị thuộc Bộ KH&CN, tính pháp lý cao.
• VHCC (Vietnam Halal Certification Center): Hỗ trợ đa dạng doanh nghiệp.

6. QUY TRÌNH 7 BƯỚC XIN CHỨNG NHẬN HALAL TẠI VIỆT NAM

Đây là lộ trình chuẩn để doanh nghiệp chuẩn bị hồ sơ và nhà xưởng:

7. THỊ TRƯỜNG VÀ CƠ HỘI CHO DOANH NGHIỆP VIỆT NAM

Việt Nam có lợi thế lớn về nông sản (gạo, hạt điều, tiêu, cà phê) và thủy sản (tôm, cá tra). Đây là nhóm sản phẩm gốc thực vật/thủy sản, ít rủi ro về nghi thức giết mổ, dễ dàng đạt chứng nhận Halal nếu kiểm soát tốt quy trình nhiễm chéo.

8. TÌM KIẾM THỰC PHẨM & NHÀ HÀNG HALAL TẠI VIỆT NAM (LOCAL INTENT)

• Mua sắm: Các siêu thị lớn (quầy nhập khẩu), cửa hàng chuyên thịt bò Úc, Phố Tây Quận 1 (TP.HCM) hoặc Phố Cổ (Hà Nội).
• Nhà hàng: Tìm các quán Malaysia, Indonesia, Ấn Độ hoặc quán ăn do người Chăm (Muslim) làm chủ.
• Nhận diện: Luôn kiểm tra Logo Halal trên bao bì.

💡 NÂNG TẦM NHÀ MÁY HALAL: KHI VỆ SINH GẶP CÔNG NGHỆ CAO

Bên cạnh việc tuân thủ các nghi thức tôn giáo, cốt lõi của sản xuất Halal (đặc biệt trong các lĩnh vực Dược phẩm, Mỹ phẩm và Thực phẩm chế biến sâu) chính là sự kiểm soát tuyệt đối về vệ sinh và nhiễm khuẩn. Một nhà máy muốn xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Dubai hay Malaysia thường phải đạt song song chứng nhận Halal và các tiêu chuẩn vệ sinh công nghiệp như GMP hoặc ISO 14644.

Hệ thống điện, chiếu sáng và điều khiển trong các khu vực sản xuất này đòi hỏi tiêu chuẩn “Phòng Sạch” (Cleanroom) cực kỳ khắt khe để ngăn ngừa bụi bẩn tích tụ tại các máng đèn, ổ cắm hay hệ thống thông gió – những nơi có thể trở thành nguồn nhiễm khuẩn (Najis) tiềm ẩn. Nếu bạn đang có kế hoạch nâng cấp nhà xưởng để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế này, hãy tham khảo giải pháp chuyên sâu từ KTH Electric.

👉 Dịch Vụ Thi Công Điện Phòng Sạch Đạt Chuẩn GMP/ISO