Sơ Đồ Đấu Dây Công Tơ Điện 1 Pha & 3 Pha: Chuẩn An Toàn 100% (2025)

Chân 1 (Pha Nóng – Vào):

Đây là nơi Dây Pha Lửa (L – Line) từ lưới điện đi VÀO.
Lưu ý: Dùng bút thử điện xác định chính xác dây này.

Chân 2 (Pha Nóng – Ra):

Dây Pha Lửa (L) đi RA. Dây này sẽ được nối vào đầu trên của Aptomat tổng trong nhà.

Chân 3 (Trung Tính – Vào):

Dây Trung Tính (N – Neutral/Dây nguội) từ lưới điện đi VÀO.

Chân 4 (Trung Tính – Ra):

Dây Trung Tính (N) đi RA để vào tải.

Bước 1: Chuẩn bị & An toàn

Tuyệt đối ngắt toàn bộ cầu dao tổng từ nguồn cấp (tủ điện hạ thế hoặc cột điện). Đeo găng tay cách điện và chuẩn bị đầy đủ kìm, tua vít, băng keo điện.

Bước 2: Xác định dây pha

Dùng bút thử điện hoặc đồng hồ VOM để xác định:

• 3 dây pha nóng (thường ký hiệu A, B, C hoặc L1, L2, L3).
• 1 dây trung tính (N).

Bước 3: Thực hiện đấu nối (Theo cặp Vào – Ra)

Chúng ta sẽ chia làm 4 nhóm dây tương ứng với các lỗ trên công tơ:

Bước 4: Kiểm tra & Vận hành

• Dùng tay lay nhẹ các đầu dây xem có bị lỏng không. Siết chặt lại một lần nữa.
• Đóng nắp bảo vệ công tơ (kẹp chì nếu là công tơ điện lực).
• Cấp điện trở lại và kiểm tra đĩa nhôm có quay (công tơ cơ) hoặc đèn báo xung có nháy (công tơ điện tử) theo chiều thuận không.

1. An toàn là trên hết (Safety First)

Luôn ngắt điện trước khi thao tác. Đừng bao giờ làm điện “sống” nếu bạn không phải thợ chuyên nghiệp có trang bị đầy đủ. Nếu cảm thấy không rành, hãy gọi thợ. Một phút chủ quan có thể đánh đổi bằng cả tính mạng.

2. Sử dụng bút thử điện

Đừng tin vào màu dây (đỏ chưa chắc là nóng, xanh chưa chắc là nguội do thợ trước có thể đấu sai). Hãy dùng bút thử điện để xác định chính xác đâu là dây pha nóng. Dây nóng bắt buộc phải đi qua chân số 1 để đảm bảo an toàn.

3. Siết chặt mối nối (Chống Move)

Đây là nguyên nhân số 1 gây cháy công tơ. Khi siết ốc, hãy siết chặt, đợi 5 phút cho lõi đồng “ngót” lại rồi siết thêm một lực nữa. Mối nối lỏng lẻo sẽ sinh nhiệt rất cao, làm chảy nhựa và gây chập cháy.

4. Lắp Aptomat (CB) sau công tơ

Bắt buộc phải có Aptomat tổng ngay sau công tơ. Aptomat đóng vai trò “vệ sĩ”, tự động ngắt điện khi hệ thống bị quá tải hoặc ngắn mạch, bảo vệ công tơ và thiết bị điện trong nhà.

Đáp: Công tơ vẫn quay và đo điện bình thường. TUY NHIÊN, cực kỳ nguy hiểm! Khi đó, dây nóng đi trực tiếp vào nhà mà không qua cơ cấu ngắt chuẩn. Nếu bạn tắt công tắc đèn, bóng đèn vẫn có điện thế (chỉ ngắt dây nguội), rất dễ gây giật điện khi sửa chữa. Đây cũng là kẽ hở gây thất thoát điện năng tiêu thụ.

Đáp: Tùy vào tổng công suất sử dụng. Với hộ gia đình cơ bản, nên dùng dây Cadivi hoặc Trần Phú tiết diện tối thiểu từ 6.0mm² đến 10.0mm² cho dây nguồn vào và ra công tơ để chịu tải tốt, tránh sụt áp.

Đáp: Về lý thuyết dây trung tính không có điện áp (0V). Tuy nhiên, trong thực tế lưới điện truyền tải Việt Nam thường xuyên bị lệch pha, dây trung tính vẫn có thể có điện áp và gây tê/giật nhẹ. Do đó, hãy coi nó như dây nóng và xử lý an toàn tuyệt đối.